1 WHAT WILL DRIVE MONGOLIAN POLITICS AND ECONOMY IN 2026? WWW.THEDIPLOMAT.COM PUBLISHED:2025/12/30      2 MONGOLIA 2025: MAPPING FOREIGN POLICY AND POLITICAL CHANGE WWW.INSIDEMONGOLIA.MN PUBLISHED:2025/12/30      3 MONGOLIA LAUNCHES 24/5 OTC SECURITIES TRADING WWW.POSTTRADE360.COM PUBLISHED:2025/12/30      4 THE LEGENDARY SLEEPER TRAIN CONNECTING 3 COUNTRIES IN 7 DAYS CROSSES 8 TIME ZONES WWW.MIRROR.CO.UK PUBLISHED:2025/12/30      5 MONGOLIA CELEBRATES RESTORATION OF ITS INDEPENDENCE WWW.MONTSAME.MN PUBLISHED:2025/12/30      6 LIVESTOCK NUMBERS UP 0.8 PERCENT, HERDER HOUSEHOLDS DOWN BY 1,600 WWW.MONTSAME.MN PUBLISHED:2025/12/30      7 OVER 850,000 TOURISTS VISIT MONGOLIA THIS YEAR WWW.MONTSAME.MN PUBLISHED:2025/12/30      8 DRAFT TAX REFORM PACKAGE UP FOR PARLIAMENT SUBMISSION WWW.UBPOST.MN PUBLISHED:2025/12/26      9 MONGOLIA LAUNCHES WORLD'S FIRST 24/5 BLOCKCHAIN-BASED SECURITIES TRADING WWW.KIPOST.NET  PUBLISHED:2025/12/26      10 CONSTRUCTION OF OIL REFINERY AT 50 PERCENT COMPLETE WWW.MONTSAME.MN PUBLISHED:2025/12/26      ЭНЭ ОНД ДҮҮЖИН ЗАМЫН ТЭЭВРИЙН 18 ТУЛГУУР БАГАНЫГ СУУРИЛУУЛЛАА WWW.GOGO.MN НИЙТЭЛСЭН:2025/12/30     МАНАЙ УЛСАД ЭНЭ ОНД 850 МЯНГАН ЖУУЛЧИН ИРЖЭЭ WWW.MONTSAME.MN НИЙТЭЛСЭН:2025/12/30     СЭМЮЭЛ БЕКЕТТ ГҮҮР МОНГОЛ УЛСЫН ТӨРИЙН ДАЛБААНЫ ӨНГӨӨР ГЭРЭЛТЖЭЭ WWW.EAGLE.MN НИЙТЭЛСЭН:2025/12/30     ХСҮТ РОБОТ МЭС ЗАСЛЫН ЭМЧИЛГЭЭГ АМЖИЛТТАЙ НЭВТРҮҮЛЛЭЭ WWW.ITOIM.MN НИЙТЭЛСЭН:2025/12/30     НИТХ: НИЙСЛЭЛ 77 ТЭРБУМААР 2000 ЦАХИЛГААН МАШИН ХУДАЛДАН АВЧ, ТАКСИ ҮЙЛЧИЛГЭЭНД ЯВУУЛАХЫГ ДЭМЖЛЭЭ WWW.ITOIM.MN НИЙТЭЛСЭН:2025/12/30     ТАЙЛАНДААС МОНГОЛ РУУ ЧИГЛЭСЭН ЗАЛИЛАН ҮЙЛДЭЖ ₮1.1 ТЭРБУМЫН ХОХИРОЛ УЧРУУЛСАН ЭТГЭЭДИЙГ БАРИВЧИЛЖЭЭ WWW.EGUUR.MN НИЙТЭЛСЭН:2025/12/30     УЛСЫН ХЭМЖЭЭНД МАЛЫН ТОО 445 МЯНГААР ӨСЧ, 58.1 САЯ ТОЛГОЙ МАЛ ТООЛОГДЖЭЭ WWW.NEWS.MN НИЙТЭЛСЭН:2025/12/30     Ж.ЧИНБҮРЭН: ХДХВ/ДОХ-ЫН ХАЛДВАРТАЙ 12 ИРГЭН ХЯНАЛТАД ОРОХГҮЙ АЛДАГДСАН НЬ ҮНЭН WWW.GOGO.MN НИЙТЭЛСЭН:2025/12/26     БАТ-ӨЛЗИЙ, ХУЖИРТ СУМЫГ ХОЛБОСОН АВТО ЗАМЫГ УЛСЫН КОМИСС ХҮЛЭЭН АВЛАА WWW.MONTSAME.MN НИЙТЭЛСЭН:2025/12/26     "ОЮУТОЛГОЙ"-Н ТОГТООЛЫН ТӨСӨЛ БАТЛАГДАЖ, ТҮР ХОРОО ТАТАН БУУГДЛАА WWW.EGUUR.MN НИЙТЭЛСЭН:2025/12/26    

Эдийн засгийн өсөлт 1-2 пунктээр буурна www.zgm.mn

Хямралын нөлөөлөл нэг, хоёрдугаар улирлаар тогтохгүй
Тодорхой салбаруудыг бага хүүтэй, эсвэл хүүгүй зээлээр дэмжих шаардлагатай болов уу гэж бодож байна
Эдийн засгийн хохирол багатай давъя гэвэл инфляц, вальютын ханш дээр бага зэрэг золиос гаргах шаардлага үүсэх байх. Түүнээс болгоомжлоод байвал эдийн засаг руу мөнгийг зоригтойгоор оруулах боломжгүй
Дэлхий нийтэд тархаад буй шинэ коронавирусийн халдвар эдийн засагт хэрхэн нөлөөлж байгаа талаар СЭЗИС-ийн профессор, эдийн засагч Ж.Дэлгэрсайхантай ярилцлаа. “Тахлаас үүдэлтэй эдийн засгийн хямралаас гарч чадахгүй энэ оныг дуусгах магадлалтай тул эдийн засгийн өсөлтөд томоохон сорилт ирж байна” хэмээн тэрбээр ирээдүйн төлөвийг тодорхойлов.
 
-Ерөнхийлөгчийн гаргасан уриалгын талаар яриагаа эхэлье. Та өмнө нь төсөвт тодотгол хийх шаардлагатай гэсэн байр суурийг илэрхийлж байсан. Тэгвэл энэ удаа Ерөнхийлөгч Х.Баттулга төсвийг тодотгож, нэн яаралтай бус зардлыг дахин хуваарилах санаачилгыг гаргалаа. Та үүнийг хэр зохимжтой гэж үзэж байна вэ?
 
-Ерөнхийлөгчийн уриалга хоёр үндсэн чиглэлтэй байх шиг байсан. Эдийн засгийн чиг баримжаатай хэлсэн зүйлийг нь дэмжиж байна. Төсвийг эргэн харах нь зүйтэй. Ингэхдээ тэвчиж болох зардлаа багасгах, мөн нэн шаардлагатай бус хөрөнгө оруулалтыг бууруулах зэргээр суларсан эх үүсвэрийг зөв зүйлд зарцуулах хэрэгтэй. Тухайлбал, эдийн засгийг сэргээх, дэмжих, ажлын байрыг хадгалах, гол нь иргэдийн орлогыг бууруулахгүй байх чиглэлд зарцуулах нь зүйтэй. Гэвч өнөөг хүртэл Засгийн газрын зүгээс эдийн засгийн баримжаатай хариу үйлдлийг хийх тал дээр салбарын яамдуудаас бүрдсэн ажлын хэсэг гаргаагүй байгаа нь харьцангуй сул талтай. Өнөөдөр эдийн засгийн байдал хаана сулраад, хаана илүү доройтоод дэмжлэг туслалцаа шаардлагатай байна, аль хэсэгт мөнгөн дэмжлэг үзүүлбэл Монгол Улсын эдийн засгийг харьцангуй хохирол багатайгаар авч үлдэж чадах вэ гэсэн асуудлыг судалж байгаа нөхцөл байдал, түүн дээр хийсэн дүгнэлт, шинжилгээ харагдахгүй байгаа. Тэгэхээр Ерөнхийлөгчийн санаачилагыг зөв гэж харж байна.
 
-Төр бол хамгийн том худалдан авагч байдаг. Гэхдээ ажил олгогчид бол хувийн хэвшил дээр байгаа. Тэгэхээр төрөөс бизнесийн орчныг ямар байдлаар дэмжвэл илүү зохистой гэж бодож байна вэ?
 
-Төсөв 14 орчим их наяд төгрөгийн зардалтай. Тиймээс зардлыг тодорхой хэмжээгээр танаж чадвал зарим хөрөнгийн эх үүсвэр суларна. Тиймээс тодорхой салбаруудыг бага хүүтэй, эсвэл хүүгүй зээлээр дэмжих шаардлагатай болов уу гэж бодож байна. Өнөөдөр аж ахуйн нэгжүүдийн үйл ажиллагааны хүндрэлийг даван туулах эргэлтийн хөрөнгийн зээл, эргэлтийн санхүүжилтийн зээл, эдийн засгийн суурийг дэмжихүйц тодорхой салбаруудын суурь санхүүжилтийн зээл зэргийг гаргах боломж байгаа юм болов уу гэж харж байна.
 
-Инфляцид хамгийн их жин дардаг бараа бүтээгдэхүүний үнэ энэ сарын дундаас өсөж эхэлсэн. Төв банкны хувьд инфляцыг найман хувьд барих сонирхолтой байна. Одоогийн нөхцөл байдалтай холбоотой энэ зорилго өөрчлөгдөх шаардлагатай юу?
 
-Эдийн засгийн хохирол багатай давъя гэвэл инфляц, вальютын ханш дээр бага зэрэг золиос гаргах шаардлага үүсэх байх. Түүнээс болгоомжлоод байвал эдийн засаг руу мөнгийг зоригтойгоор оруулах боломжгүй. Тэгэхээр инфляц, вальютын ханш хоёрын зорилго дээр хэт хатуу зогсоод байвал энэ нь эдийн засгийг тэтгэх боломжоо алдах нөхцөл байдалд хүргэнэ.
 
-Ер нь 2020 оны эдийн засгийн өсөлтийн төлөв ямар байна вэ. Өсөж чадах уу?
 
-Өнгөрсөн оны эдийн засгийн гүйцэтгэл өмнөх онуудаас саарсан үзүүлэлттэй гарсан. Гадаад худалдаа, мөнгөний нийлүүлэлт, зээлийн болон эдийн засгийн өсөлт зэрэг бүх үзүүлэлт тав орчим хувь байгаа. Гэтэл 2017, 2018 онд эдгээр үзүүлэлт 20 орчим хувиар хэмжигдэж байсан. Энэ нь эдийн засаг харьцангуй суларсан байсан гэсэн үг. Гэтэл шинэ коронавирусийн халдвар тархаж, үүн дээр нэмээд томоохон хэмжээний эрсдэл тулгарлаа. Сүүлийн хоёр сард гадаад худалдаа, тээврийн салбар, экспортын салбарт томоохон алдагдал хүлээчихээд байна. Энэхүү хямралын нөлөөлөл зөвхөн нэг, хоёрдугаар улирлаар тогтохгүй юм байна гэдэгт томоохон судалгааны багууд санал нэгдчихлээ. Миний хувьд ч гэсэн санал нэг байна. Энэ хямралаас бүрэн гарч чадахгүй 2020 оныг дуусгах магадлалтай. Тиймээс Монгол Улсын эдийн засгийн өсөлт дээр томоохон сорилт ирж байна. Өнөөгийн байдлаар эдийн засгийн өсөлт 1-2 пунктээр буурах нь тодорхой. Үйл явц яаж өрнөхөөс хамаараад дөрөв, тавдугаар сараас тодорхой чиг баримжаа харагдах байх.


Нийтэлсэн огноо2020-03-30