1 D. DALAIJARGAL: URANIUM MINING PROJECT ADVANCES FAST WITH FRENCH FUNDING WWW.MONGOLIANMININGJOURNAL.COM  PUBLISHED:2025/12/05      2 MONGOLIA, INDIA TO ADVANCE STRATEGIC PARTNERSHIP IN DIGITAL DEVELOPMENT AND INNOVATION WWW.MONTSAME.MN PUBLISHED:2025/12/05      3 POPE LEO MEETS WITH THE PRESIDENT OF MONGOLIA WWW.VATICANNEWS.VA PUBLISHED:2025/12/05      4 NATIONAL PROTECTED AREA CONSULTATION TARGETS STRONGER RANGER SYSTEM WWW.MONTSAME.MN PUBLISHED:2025/12/05      5 RIO TINTO REVISES UP 2025 COPPER PRODUCTION FORECAST AS MONGOLIAN PROJECT ACCELERATES OPERATIONS WWW.NEWS.METAL.COM  PUBLISHED:2025/12/05      6 MONGOLIA CALLS PUBLIC HEARINGS AHEAD OF LIKELY PUSH TO RENEGOTIATE RIO TINTO TERMS ON GIANT COPPER MINE WWW.INTELLINEWS.COM PUBLISHED:2025/12/05      7 MONGOLIA RECEIVES HIGHEST NUMBER OF FOREIGN TOURISTS SINCE THE BEGINNING OF 2025 WWW.XINHUANET.COM PUBLISHED:2025/12/05      8 MONGOLIA SIGNALS READINESS TO CONTRIBUTE TO GLOBAL FIGHT AGAINST DESERTIFICATION WWW.QAZINFORM.COM PUBLISHED:2025/12/04      9 MONGOLIA’S FOREIGN EXCHANGE RESERVES REACH USD 6 BILLION WWW.MONTSAME.MN PUBLISHED:2025/12/04      10 FUEL SUPPLY STRENGTHENED AS DECEMBER PURCHASE ORDERS CONFIRMED WWW.MONTSAME.MN PUBLISHED:2025/12/04      МАЛ, ТЭЖЭЭВЭР АМЬТНЫ ТООЛЛОГО НЯМ ГАРАГТ ЭХЭЛНЭ WWW.MONTSAME.MN НИЙТЭЛСЭН:2025/12/05     Ш.РАДНААСЭД ЕРӨНХИЙ САЙДЫН АХЛАХ ЗӨВЛӨХ БОЛОВ WWW.NEWS.MN НИЙТЭЛСЭН:2025/12/05     АШИГТ МАЛТМАЛЫН 8 ЗӨВШӨӨРЛИЙН ХАРИУД ₮2.7 ТЭРБУМЫГ АВСАН Ш.ГАНХУЯГ, ӨГСӨН ЭДВАРД СҮРЭН НАРЫГ 1 САР ХОРИВ WWW.EGUUR.MN НИЙТЭЛСЭН:2025/12/05     ЕРӨНХИЙЛӨГЧ У.ХҮРЭЛСҮХ ГЭГЭЭН ШИРЭЭТ УЛСЫН ТӨРИЙН ТЭРГҮҮНТЭЙ УУЛЗЛАА WWW.EAGLE.MN НИЙТЭЛСЭН:2025/12/05     ТАВАНТОЛГОЙ-ГАШУУНСУХАЙТ ЧИГЛЭЛИЙН ТӨМӨР ЗАМААР ТАВАН САРД 3 САЯ ТОНН НҮҮРС ТЭЭВЭРЛЭВ WWW.EGUUR.MN  НИЙТЭЛСЭН:2025/12/05     MONGOLIA FOCUS: МОНГОЛД ӨӨРИЙГӨӨ ЦЕНЗУРДЭХ ҮЗЭГДЭЛ НЭМЭГДСЭН НЬ АРДЧИЛЛЫН ЧАНАР ДОРОЙТОЖ БУЙН ИЛРЭЛ WWW.EGUUR.MN НИЙТЭЛСЭН:2025/12/05     11575 АЙЛЫН ОРОН СУУЦ БАРИХ БОЛОМЖ БҮРДЭВ WWW.NEWS.MN  НИЙТЭЛСЭН:2025/12/05     Н.ЦЭРЭНСАМБУУ: ГАДААДЫН ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТААР БОР ТЭЭГИЙН ОРДЫГ ЭДИЙН ЗАСГИЙН ЭРГЭЛТЭД ОРУУЛНА WWW.EAGLE.MN НИЙТЭЛСЭН:2025/12/04     С.БЯМБАЦОГТ: ЗЭС ХАЙЛУУЛАХ ҮЙЛДВЭРИЙГ БАРИХ ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАГЧИЙГ НЭЭЛТТЭЙ СОНГОН ШАЛГАРУУЛНА WWW.ITOIM.MN НИЙТЭЛСЭН:2025/12/04     NETFLIX-ИЙН МОНГОЛД ХИЙХ ШИНЭ НЭВТРҮҮЛГИЙН НӨЛӨӨ БА АЛГАН ДЭЭР ТАВЬСАН БОЛОМЖОО АШИГЛАХУЙ WWW.ITOIM.MN НИЙТЭЛСЭН:2025/12/04    

Валютын зах зээлд хяналт алдагдах вий www.eagle.mn

Монгол Улс импорт давамгайлсан эдийн засагтай. Ашигт малтмал түүхий эдээ зарж байж жаахан валют олж ирдэг. Импортын компаниуд тэрийг нь авч яваад гадныханд өгч бараагаа татдаг. Өргөн хэрэглээний үнэ ханшийн өөрчлөлт валютын ханшаас шууд хамаардаг. Харин валют ханш нь эрэлт, нийлүүлэлтэд маш мэдрэг. Тиймээс Монголд орж ирж байгаа хатуу валют бүр үнэ цэнэтэй гэсэн үг. Гэтэл сүүлийн үед гадаадын иргэд Монгол Улсаас хатуу валютыг их хэмжээгээр авч гарах, оруулж ирэх гэсэн оролдлого гарах боллоо.
 
Монголоос ОХУ руу Наушки боомтоор их хэмжээний бэлэн мөнгийг мэдүүлэлгүй оруулах гэж байсан этгээдийг баривчилжээ. Баригдсан этгээд ОХУ-ын иргэн бөгөөд Монголоос ОХУ руу Бээжин-Улаанбаатар-Москва чиглэлийн галт тэргээр зорчиж явсан аж. ОХУ-ын хууль ёсоор иргэн 10 000 ам.доллараас дээш бэлэн мөнгийг хилээр оруулах бол заавал бичгээр мэдүүлэх ёстой байдаг. Харин дээрх иргэн 39 мянган евро, 236 мянган төгрөг, 14.5 мянган рубль буюу нийтдээ 44 мянган ам.доллартай тэнцэх мөнгийг бэлнээр авч гарах гэж байсан аж. Гаальчдын анзаараагүй дээрх мөнгийг үнэрч нохойн тусламжтайгаар илрүүлжээ. Infpol.ru цахим хуудсанд энэ талаар мэдээлсэн байна.
 
Буянт-Ухаа дахь “Чингис хаан” олон улсын нисэх буудалд 2019 оны 10-р сарын 10-ны шөнө Сөүл-Улаанбаатар чиглэлийн онгоцоор ирсэн зорчигч ОХУ-ын иргэн Г.В.В-ийн гар тээшнээс их хэмжээний бэлэн валют илэрсэн талаар бид тухайн үед нь мэдээлж байсан. ОХУ-ын иргэн Г.В.В нь гаалийн өндөр эрсдэлтэй зорчигчийн санд бүртгэлтэй байсан бөгөөд түүнийг онилон гаалийн мэргэжилтнүүд биечлэн шалгалт хийхэд 150000 америк доллар буюу өнөөдрийн ханшаар 400 сая гаруй төгрөг бэлнээр авч явсан нь тогтоогдсон юм.
 
Хэдхэн хоногийн өмнө БНХАУ-ын иргэн 100 сая төгрөгтэй тэнцэх валютыг Монгол Улс руу бэлнээр оруулах гэж байгаад баригдсан. 700 сая төгрөгтэй валютыг оруулах гэж байгаад баригдсан удаа ч бий. Ер нь ийм хэрэг ховор биш гардаг.
 
Нийслэлийн дөрвөн зочид буудлаас баригдаж, албадан гаргагдсан 800 хятадуудыг шалгахад онц их хэмжээний валют гарсан байдаг. Тэднийг толгойлж явсан этгээдүүдийг "Мөнгө угаасан" гэдэг үндэслэлээр шалгаж байгаа. Цаана нь хэдий хэмжээтэй валют мэдэгдэлгүй орж гарч байгааг мэдэх боломжгүй.
 
Монголын ч бай, гадаадын ч бай иргэн хүн их хэмжээний валюттай байж болохгүй гэсэн заалт мэдээж байхгүй. Гэхдээ дээр хэлсэнчлэн, цаана нь улс орны мөнгөний бодлого явж байдаг учраас хэд орж ирж, хэд гарч явж байгааг тухайн улс мэдэж байх ёстой. Тиймээс ч улс орнууд орж ирж байгаа, гарч байгаа валютыг тодорхой хэмжээ зааж, илүү гарсныг нь бүртгэдэг хатуу журамтай. Хяналтгүй их хэмжээгээр орж ирсэн бол валютын зах зээл дээр тоглолт хийх эрсдэлтэй. Валютын ханшийг хэдхэн хятад орж ирээд бужигнуулчихдаг гэх дэл сул яриа ч байдаг.
 
Харин валют гаргаж байвал мэдээж зах зээлд эрэлт үүсгэнэ. 40, 40, 50, 50 мянгаар ч гарч байсан олон хүнийх нийлэхээрээ бас л хорлонтой, нөлөө үзүүлэх магадлалтай.
 
Наушки дээр баригдсан ОХУ-ын иргэний тухайд манай гаальд мөнгөө мэдүүлээгүй авч гарсан. Манай гааль дээр мэдүүлээд бичгээ авчихсан бол ОХУын хилээр саадгүй нэвтрүүлэх үндэслэл болох учиртай байсан. Ер нь валютыг мэдүүлэлгүй гаргана гэдэг мэдлэг мэдээлэлгүй гэхээсээ илүү эх сурвалж нь эргэлзээтэйгээс болдог. Тиймээс гаалийнхан сонор сэрэмжээ дээшлүүлж, соргог ажиллах шаардлагатай байна.


Нийтэлсэн огноо2019-11-08